پله (Pelé) که با نام کامل ادسون آرانتس دو ناسیمنتو شناخته می شود، یکی از بزرگ ترین اسطوره های تاریخ فوتبال جهان است. او در ۲۳ اکتبر ۱۹۴۰ در شهر تریس کوراسویس برزیل به دنیا آمد و از همان کودکی عشق به فوتبال را نشان داد. پله از محله های فقیرنشین شروع کرد و با تلاش فراوان توانست استعداد خود را به جهانیان ثابت کند. او در سنین نوجوانی به تیم سانتوس پیوست و خیلی زود به ستاره ای درخشان تبدیل شد.
پله با تیم ملی برزیل سه بار قهرمان جام جهانی شد (۱۹۵۸، ۱۹۶۲ و ۱۹۷۰) و این رکورد او را به تنها بازیکنی تبدیل کرده که سه عنوان قهرمانی جهان در کارنامه دارد. سبک بازی او ترکیبی از سرعت، تکنیک فوق العاده، و شم گل زنی بی نظیر بود. بسیاری از کارشناسان فوتبال او را کامل ترین بازیکن تاریخ می دانند زیرا توانایی بازی در چند پست تهاجمی را داشت.
علاوه بر موفقیت های ورزشی، پله به عنوان سفیر فوتبال در سراسر جهان شناخته می شود و پس از بازنشستگی نیز در توسعه فوتبال نقش پر رنگی ایفا کرد. او در تیم سانتوس بیش از ۶۰۰ گل به ثمر رساند و بعد ها به نیویورک کاسموس رفت تا فوتبال را در آمریکا محبوب تر کند. میراث پله فراتر از زمین فوتبال است و او به نماد امید، موفقیت و اتحاد برای میلیون ها نفر در سراسر دنیا تبدیل شد.
بازی های پله
رده |
تیم/رقابت |
تعداد بازی ها |
تعداد گل ها |
سال های حضور |
باشگاهی |
سانتوس (Santos FC) |
۶۳۶ | ۶۱۸ | ۱۹۵۶ – ۱۹۷۴ |
باشگاهی |
نیویورک کاسموس (New York Cosmos) |
۶۴ | ۳۷ | ۱۹۷۵ – ۱۹۷۷ |
ملی |
تیم ملی برزیل |
۹۲ | ۷۷ | ۱۹۵۷ – ۱۹۷۱ |
جام جهانی |
رقابت های جام جهانی (۴ دوره) |
۱۴ | ۱۲ | ۱۹۵۸، ۱۹۶۲، ۱۹۶۶، ۱۹۷۰ |
کودکی های پله
تولد و خانواده ساده
پله با نام اصلی ادسون آرانتس دو ناسیمنتو در ۲۳ اکتبر ۱۹۴۰ در شهر کوچک تریس کوراسویس برزیل به دنیا آمد. او در خانواده ای فقیر بزرگ شد؛ پدرش که فوتبالیست آماتور بود به دلیل آسیب دیدگی نتوانست به آرزو های ورزشی اش برسد، اما عشق به فوتبال را به پسرش منتقل کرد. مادرش نیز همیشه پله را به ادامه تحصیل و تلاش بیشتر تشویق می کرد.
شروع فوتبال با توپ های دست ساز
پله در کودکی توان خرید توپ فوتبال نداشت، بنابراین با جوراب های کهنه، پارچه و حتی میوه های خشک شده توپ درست می کرد و در کوچه های محله با دوستانش بازی می کرد. همین بازی های خیابانی باعث شد تا او مهارت های فردی و تکنیک های خیره کننده ای کسب کند. استعدادش از همان دوران به وضوح مشخص بود و خیلی زود همه در محله به توانایی هایش ایمان آوردند.
کشف استعداد و آغاز مسیر حرفه ای
استعداد پله در دوران نوجوانی توسط مربیان محلی دیده شد و به او توصیه شد که به تیم های بزرگ تر بپیوندد. او در سن ۱۵ سالگی به باشگاه سانتوس رفت و در مدت کوتاهی توانست نظر مربیان و تماشاگران را جلب کند. این آغاز مسیر پر افتخار پله بود که بعد ها او را به یکی از بزرگ ترین فوتبالیست های تاریخ جهان تبدیل کرد.
پله چند جام جهانی دارد
پله یکی از معدود فوتبالیست هایی است که موفق به کسب سه جام جهانی شده است. او اولین بار در جام جهانی ۱۹۵۸ سوئد در حالی که تنها ۱۷ سال داشت، برای برزیل به میدان رفت و با نمایش درخشانش مقابل فرانسه و سپس دو گل در فینال برابر سوئد، باعث شد برزیل اولین قهرمانی تاریخ خود را جشن بگیرد. این آغاز افسانه ای برای پله در صحنه جهانی بود.
در جام جهانی ۱۹۶۲ شیلی، پله بار دیگر همراه برزیل حضور داشت. او در بازی نخست درخشید و یک گل به ثمر رساند، اما خیلی زود مصدوم شد و ادامه تورنمنت را از دست داد. با این حال تیم برزیل بدون او هم توانست به قهرمانی برسد. این دومین جام جهانی پله بود و جایگاه او را به عنوان بازیکنی بزرگ تثبیت کرد.
در جام جهانی ۱۹۶۶ انگلیس، پله بار دیگر شرکت کرد اما این بار به دلیل خطاهای شدید بازیکنان حریف، به شدت آسیب دید و نتوانست نمایش خوبی داشته باشد. برزیل هم خیلی زود حذف شد و این تورنمنت برای پله خوش یمن نبود. او پس از این ناکامی تصمیم گرفت دیگر در جام جهانی شرکت نکند، اما سرنوشت برنامه دیگری برایش داشت.
پله در جام جهانی ۱۹۷۰ مکزیک بازگشت شکوهمندی داشت. او رهبر تیمی بود که بسیاری آن را بهترین تیم تاریخ فوتبال می دانند. پله در این رقابت ها چهار گل زد، از جمله یک گل در فینال برابر ایتالیا. برزیل با پیروزی ۴-۱ در فینال قهرمان شد و پله به تنها بازیکنی تبدیل شد که سه جام جهانی (۱۹۵۸، ۱۹۶۲ و ۱۹۷۰) را در کارنامه دارد. این رکورد هنوز هم دست نیافتنی است.
پله چند توپ طلا دارد
پله در دوران بازیگری اش هیچ گاه برنده توپ طلا (Ballon d’Or) نشد، چون تا سال ۱۹۹۵ فقط بازیکنان اروپایی اجازه داشتند این جایزه را بگیرند. اما بعد ها مجله فرانس فوتبال به صورت نمادین و محاسباتی، اعلام کرد که اگر این محدودیت وجود نداشت، پله احتمالاً چندین بار برنده توپ طلا می شد.
سال |
جایزه |
توضیحات |
– |
۰ توپ طلای رسمی |
به دلیل قوانین آن زمان، پله هیچ توپ طلای رسمی دریافت نکرد. |
2013 |
توپ طلای افتخاری |
مجله فرانس فوتبال به پاس خدمات پله به فوتبال جهان، توپ طلای افتخاری به او اهدا کرد. |
تخمینی |
۷ بار نامزد فرضی |
بر اساس تحلیل فرانس فوتبال، پله در سال های ۱۹۵۸، ۱۹۵۹، ۱۹۶۰، ۱۹۶۱، ۱۹۶۳، ۱۹۶۴ و ۱۹۷۰ شایسته دریافت توپ طلا بود. |
فیلم پله تولد یک افسانه
فیلم «پله: تولد یک افسانه» (Pelé: Birth of a Legend) یک درام ورزشی و بیوگرافی الهام بخش است که در سال ۲۰۱۶ ساخته شد و داستان زندگی پله، اسطوره فوتبال برزیل، را روایت می کند. این فیلم به کارگردانی جف و مایکل زیمبالست ساخته شد و بر روی دوران کودکی و نوجوانی پله تمرکز دارد؛ زمانی که او از محله های فقیر نشین برزیل برخاست و با استعداد خارق العاده خود به یک قهرمان ملی و نماد جهانی تبدیل شد.
فیلم نشان می دهد که چگونه پله با وجود فقر، مشکلات خانوادگی و فشار های اجتماعی، مسیر خود را در فوتبال پیدا کرد و با سبک بازی خاص خود که به نام “جینگا” شناخته می شود، فوتبال برزیل را متحول کرد. ماجرا از تلاش های پله برای ورود به تیم سانتوس شروع می شود و اوج فیلم، حضور موفق او در جام جهانی ۱۹۵۸ است که در آن، در ۱۷ سالگی به برزیل کمک کرد تا اولین قهرمانی تاریخ خود را کسب کند.
این فیلم علاوه بر جنبه ورزشی، پیام های پرقدرتی درباره امید، تلاش و مبارزه با موانع زندگی دارد. بازیگران جوان و انتخاب مناسب لوکیشن ها، فضای واقعی برزیل دهه ۵۰ را به خوبی بازآفرینی کرده اند و موسیقی متن فیلم نیز به حس حماسی داستان اضافه می کند. «پله: تولد یک افسانه» برای دوستداران فوتبال و کسانی که به داستان های انگیزشی علاقه دارند، تجربه ای تماشایی و الهام بخش است.
خانواده پله
والدین پله
پله با نام واقعی «اِدسون آرانتس دو ناسیمنتو» در خانواده ای ساده و فقیر در برزیل متولد شد. پدرش، «دوندینهو»، بازیکن فوتبال بود و الهام بخش اصلی پله برای ورود به دنیای فوتبال محسوب می شد. مادرش، «سلست آرانتس»، نقش مهمی در تربیت او داشت و همواره از او حمایت می کرد تا در کنار فوتبال، به تحصیلش هم اهمیت بدهد.
همسران پله
پله در طول زندگی اش چند بار ازدواج کرد. اولین ازدواج او با «روزمری دوس ریس شولبی» بود که چند فرزند حاصل این ازدواج شدند. بعد ها او با «آسیریا لیموس سیکساس» ازدواج کرد و در نهایت با «مارسیا اوکی» ازدواج کرد که تا پایان عمر در کنار او ماند.
فرزندان پله
پله پدر چندین فرزند است که برخی از آن ها راه او را ادامه داده و وارد فوتبال شدند، هرچند هیچ کدام نتوانستند به شهرت جهانی او برسند. او رابطه نزدیکی با فرزندانش داشت و حتی در مصاحبه های مختلف تأکید می کرد که موفقیت های خانوادگی برایش مهم تر از عناوین ورزشی است.
نقش خانواده در موفقیت پله
خانواده پله نقش مهمی در شکل گیری شخصیت و مسیر حرفه ای او داشتند. پدرش با آموزش تکنیک های اولیه فوتبال، پایه های موفقیت او را گذاشت و مادرش با حمایت روحی و عاطفی، به او کمک کرد تا در برابر مشکلات و فقر مقاوم بماند. این حمایت خانوادگی یکی از عوامل اصلی تبدیل شدن پله به اسطوره فوتبال جهان بود.
تعداد گل های پله
پله، اسطوره برزیلی فوتبال جهان، یکی از پرگل ترین بازیکنان تاریخ فوتبال است. او در دوران حرفه ای خود موفق شد تعداد چشمگیری گل به ثمر برساند و رکورد هایی ماندگار ثبت کند. دوران حضور او در سانتوس برزیل بیشترین آمار گل زنی اش را رقم زد و او را به عنوان یک مهاجم خارق العاده معرفی کرد.
در مجموع، پله در طول دوران حرفه ای خود (شامل بازی های باشگاهی و ملی) بیش از ۱۲۰۰ گل به ثمر رساند که حدود ۷۵۷ گل از آن ها در مسابقات رسمی به ثبت رسیده است. این آمار خیره کننده باعث شده او همیشه در کنار نام های بزرگی مانند مسی و رونالدو به عنوان یکی از برترین گل زنان تاریخ فوتبال شناخته شود.
پله همچنین با تیم ملی برزیل عملکرد درخشانی داشت و موفق شد ۷۷ گل ملی به ثمر برساند و تا مدت ها بهترین گل زن تاریخ تیم ملی برزیل باقی بماند. گل های او در جام های جهانی و رقابت های مهم بین المللی نقش بزرگی در موفقیت های برزیل داشتند و میراث فوتبالی او را جاودانه کردند.
دوران اوج پله
سال ها |
تیم/رقابت |
دستاورد ها و افتخارات |
نکات مهم |
1956 – 1974 |
سانتوس برزیل |
10 قهرمانی لیگ ایالتی سائوپائولو، 6 قهرمانی لیگ برزیل، 2 قهرمانی جام لیبرتادورس، 2 قهرمانی جام بین قاره ای |
پله با سانتوس به شهرت جهانی رسید و تیم را به قدرت اول فوتبال برزیل تبدیل کرد. |
1958 |
جام جهانی سوئد |
قهرمانی با تیم ملی برزیل |
تنها 17 سال داشت و در فینال دو گل مهم زد. |
1962 |
جام جهانی شیلی |
قهرمانی دوم با برزیل |
علی رغم مصدومیت، در ابتدای تورنمنت نقش کلیدی داشت. |
1970 |
جام جهانی مکزیک |
قهرمانی سوم با برزیل |
بهترین نمایش پله در جام جهانی و انتخاب به عنوان بهترین بازیکن مسابقات. |
1975 – 1977 |
نیویورک کاسموس (آمریکا) |
قهرمانی لیگ NASL |
باعث رشد فوتبال در ایالات متحده شد و محبوبیت جهانی فوتبال را افزایش داد. |
علت مرگ پله
پله، اسطوره بزرگ فوتبال برزیل، در تاریخ ۲۹ دسامبر ۲۰۲۲ در سن ۸۲ سالگی درگذشت. علت مرگ او سرطان روده بزرگ بود که مدت ها با آن مبارزه می کرد. او در سال های پایانی زندگی اش چندین بار تحت شیمی درمانی قرار گرفت و مدتی در بیمارستان بستری بود تا روند درمان ادامه یابد.
با وجود تلاش پزشکان و خانواده اش برای کنترل بیماری، وضعیت سلامتی پله در ماه های پایانی رو به وخامت گذاشت. مشکلات کلیوی و قلبی ناشی از سرطان نیز شرایط او را سخت تر کرد و نهایتاً باعث شد که در بیمارستان آلبرت انیشتین سائوپائولو چشم از جهان فرو ببندد.
درگذشت پله موجی از غم و اندوه در سراسر جهان به راه انداخت. ستاره های فوتبال، باشگاه ها و هواداران در نقاط مختلف دنیا به او ادای احترام کردند. مرگ او پایان یک دوران طلایی برای فوتبال بود و نامش همچنان به عنوان پادشاه فوتبال در ذهن میلیون ها نفر باقی خواهد ماند.
پله فوتبال حرفه ای خود را از کجا آغاز کرد؟
او فوتبالش را در باشگاه سانتوس برزیل آغاز کرد و از همان نوجوانی به دلیل گل زنی های بی وقفه اش به شهرت رسید.
پله چگونه به اسطوره جهانی تبدیل شد؟
با درخشش در جام جهانی ۱۹۵۸ در سن ۱۷ سالگی، جهان را شگفت زده کرد و لقب “پادشاه فوتبال” را به دست آورد.
چند بار قهرمان جام جهانی شد؟
پله تنها بازیکنی است که سه بار قهرمان جام جهانی شده است (۱۹۵۸، ۱۹۶۲ و ۱۹۷۰) و این رکورد هنوز شکسته نشده است.
دوران اوج پله در چه تیمی بود؟
دوران طلایی او در سانتوس سپری شد، جایی که ده ها جام ملی و بین المللی را فتح کرد و یکی از بهترین مهاجمان تاریخ شد.
پله چند گل در دوران حرفه ای اش به ثمر رساند؟
او بیش از ۱۲۰۰ گل رسمی و دوستانه به ثمر رساند و به عنوان یکی از برترین گل زنان تاریخ شناخته می شود.
پله چرا به نیویورک کاسموس رفت؟
او برای محبوب کردن فوتبال در آمریکا و گسترش این ورزش در دهه ۷۰ به نیویورک کاسموس پیوست و نقشی مهم در تاریخ فوتبال آمریکا داشت.
پله چه افتخارات فردی به دست آورد؟
او چندین بار به عنوان بهترین بازیکن جهان شناخته شد و از فیفا جایزه “بهترین بازیکن قرن” را دریافت کرد.
زندگی شخصی پله چگونه بود؟
او زندگی پر فراز و نشیبی داشت، چندین بار ازدواج کرد و همواره چهره ای محبوب در رسانه ها و بین مردم بود.
آیا پله با چالش هایی روبه رو شد؟
بله، او در سال های پایانی زندگی با مشکلات جسمی از جمله عمل جراحی لگن و سرطان روده بزرگ مبارزه کرد.
چرا پله همیشه در قلب هواداران خواهد بود؟
چون او فراتر از یک بازیکن بود؛ او نماد شادی، فروتنی و عشق به فوتبال است و میراثش تا ابد باقی می ماند.